ทำไมความฉลาดทางอารมณ์หรือ EQ (Emotional Quotient) ถึงสำคัญไม่แพ้ IQ และบางทีอาจสำคัญมากกว่าด้วยซ้ำ เราจะเล่าให้ฟังทั้งแง่จิตวิทยาและประสาทวิทยาศาสตร์เบื้องหลังการตัดสินใจและการคุมอารมณ์ แชร์ตัวอย่างสนุกๆ ของคนเก่งระดับโลกที่ใช้ EQ ช่วยให้ประสบความสำเร็จ รวมถึงงานวิจัยเจ๋งๆ ที่ยืนยันว่าการใจเย็นเป็นยอดคุณสมบัติของผู้นำ อยากรู้แล้วใช่ไหมครับ ถ้างั้นเรามาเริ่มกันเลย!

คุณเคยไหม? เวลาต้องตัดสินใจเรื่องสำคัญ เรามักลังเลว่าจะเลือกทางไหนดี หรือบางครั้งก็เผลอตัดสินใจเร็วเกินไปเพราะอารมณ์พาไป การคิดอย่างรอบด้านก่อนเลือกจึงเป็นทักษะสำคัญที่จะช่วยให้การตัดสินใจของเราแม่นยำและมั่นใจยิ่งขึ้น วันนี้เราจะมาดำดิ่งในหัวข้อ “เทคนิคคิดรอบด้านก่อนเลือก” ผ่าน 3 มิติหลัก ได้แก่ จิตวิทยา, สมอง, และ บทเรียนจากผู้นำ/ผู้ประสบความสำเร็จ ที่นำแนวคิดนี้ไปใช้จริง เนื้อหานี้อ้างอิงงานวิจัยด้านจิตวิทยาและสมอง แต่เล่าให้เข้าใจง่าย เพื่อที่คุณจะได้นำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันหรือการทำงานได้อย่างสนุกและได้สาระไปพร้อมกัน

หลายคนอาจเคยเจอสถานการณ์แบบนี้ คุณนั่งประชุมอยู่ดี ๆ เพื่อนร่วมงานก็โยนคำถามมาที่คุณแบบไม่ทันตั้งตัว หัวใจเต้นตึกตัก เหงื่อออก มือสั่น และคุณก็เผลอตอบไปแบบไม่ได้คิด… แล้วผลคืออะไรครับ? ก็ต้องมาแก้ทีหลังไงครับ… ซึ่งบางทีแก้ยากกว่าตัดสินใจให้ถูกตั้งแต่แรกเยอะ

จริง ๆ แล้ว “การตื่นเช้า” มันสำคัญกับ “ความฉลาด” หรือ “ความสำเร็จ” ยังไง และทำไมคนฉลาด…จำนวนมากจึง “เลือก” ตื่นเช้า ทั้งที่จริง ๆ แล้ว…พวกเขาเองก็ไม่ใช่ morning person โดยธรรมชาติ

หากคุณเคยคิดว่าการอ่านหนังสือเป็นเรื่องของคนที่ว่างเท่านั้น ผมจะบอกว่าคุณกำลังพลาดเคล็ดลับสำคัญ! เพราะจริงๆ แล้ว “หนังสือ” เป็นหนึ่งในกุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จของคนเก่งๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็น บิล เกตส์ ที่อ่านหนังสือกว่า 50 เล่มต่อปี มาร์ก คิวบาน ที่ใช้เวลาอ่านมากกว่า 3 ชั่วโมงต่อวัน หรือแม้แต่วอร์เรน บัฟเฟตต์ นักลงทุนระดับตำนาน ที่ใช้เวลาถึง 5–6 ชั่วโมงต่อวันไปกับการอ่านหนังสือและข่าวสาร นิสัย “อ่านหนังสือทุกวัน” นี้เองที่เป็นจุดร่วมที่สำคัญของพวกเขาครับ

ความสามารถที่น่าทึ่งของสมองเราที่เรียกว่า Neuroplasticity (นิวโรพลาสติกซิตี้) หรือความยืดหยุ่นของสมองครับ นั่นหมายถึง สมองของเราสามารถปรับเปลี่ยนโครงสร้างและการทำงานได้ตามการใช้งานและประสบการณ์ใหม่ ๆ พูดง่าย ๆ ก็คือ ความฉลาดไม่ใช่เรื่องตายตัว แต่เราสามารถฝึกให้ฉลาดขึ้นได้ ผ่านพฤติกรรมประจำวันของเราเอง นิสัยที่เราจะพูดถึงวันนี้มีงานวิจัยรองรับ และที่สำคัญคือ ทำตามได้ไม่ยากในชีวิตจริงเลยครับ

"แกะความคิดคนฉลาด: First Principles Thinking แบบติดดิน" รายการที่จะพาคุณไปเจาะลึกวิธีคิดของเหล่าอัจฉริยะระดับโลก แต่บอกเลยว่าเราจะเล่าให้ฟังแบบบ้านๆ เข้าใจง่าย ย่อยง่ายเหมือนดื่มน้ำหวาน และที่สำคัญ เอาไปใช้ได้จริงในชีวิตคุณทันที!

เอ๊ะ...ทำไมนะ คนฉลาดๆ ที่เราเห็นน่ะ เขาถึงไม่ค่อยรีบตอบคำถามทันที แต่กลับชอบหยุดฟัง หรือถามอะไรกลับไปก่อนล่ะ?"   เคยสังเกตกันไหมครับว่าคนที่ฉลาดจริงๆ หรือคนที่ดูน่าเชื่อถือมากๆ หลายคนเนี่ยเวลาใครถามอะไรไป เขาจะไม่ค่อย "โพล่งตอบ" ออกมาทันที คือแบบ...บางคนนี่เหมือนมีอะไรอยู่ในปากก็พูดออกมาเลยทันที ไม่ทันคิดใช่ไหมครับ? จนบางทีก็เผลอพูดอะไรที่ไม่เข้าท่าออกมาหรือทำลายบรรยากาศไปเลยก็มี แต่กับคนฉลาดๆ เนี่ยตรงกันข้ามเลยครับ! เขาจะเลือกที่จะ หยุดฟังนิ่งๆ หรือไม่ก็ ถามคำถามง่ายๆ กลับไปก่อน แทน

เคยสงสัยไหมครับว่า ทำไมคนอย่าง Elon Musk หรือ Jeff Bezos ถึงสร้างนวัตกรรมที่เปลี่ยนโลกได้ ทั้งๆ ที่บางครั้งก็เริ่มจากศูนย์? อะไรคือเคล็ดลับเบื้องหลังความสำเร็จที่เหลือเชื่อของพวกเขา? คำตอบไม่ได้อยู่ที่ IQ อย่างเดียวครับ แต่มันคือ "วิธีคิด" ที่แตกต่างออกไปจากคนทั่วไปโดยสิ้นเชิง